Beschrijving
‘Ik heb nu verscheidene boeken over het onderwerp [advaita] geschreven, maar de meeste van mijn familieleden en vrienden nemen niet de moeite om ze te lezen. Er is dus duidelijk behoefte aan een beknopt boek dat het wezenlijke antwoord geeft op die vraag: Wat is advaita?, zonder teveel inspanning van de lezer te vragen. Dit is dat boek.’
Dennis Waite volgt de advaita-richting al meer dan vijfentwintig jaar en heeft een van de meest bezochte en gerespecteerde websites over het onderwerp (zie zijn biografie). Hij beschrijft in Een introductie tot Advaita de klassieke advaita zoals die al eeuwen lang volgens de orthodoxe traditie wordt doorgegeven, met als lichtende voorbeelden Sri Ramana Maharshi en Nisargadatta Maharaj.
Een introductie tot Advaita zou, aldus Dennis Waite, kunnen bestaan uit één enkele zin: ‘In werkelijkheid zijn er geen twee dingen.’ Het probleem is dat een dergelijke zin de vraag niet bevredigend zou beantwoorden. Dat komt doordat een dergelijke uitspraak duidelijk in strijd is met onze ervaringen – we ‘weten’ dat er heel veel dingen zijn! En al besef je dit misschien nog niet, al onze ontevredenheid en ongelukkigheid komt voor uit ons op een vergissing berustend geloof in de dualiteit.
‘En, schrijft Waite, ‘als ik je eenvoudigweg zou vertellen dat je je vergist, dat je deze dingen niet “weet”; dat je hele ervaring slechts iets zegt over hoe zaken eruit zien, zou je die mogelijkheid waarschijnlijk niet eens overwegen. Daarom dient dit alles op een simpele manier maar geleidelijk, stap voor stap, uitgelegd te worden.’ Want, aldus Waite, wanneer je met de logische redenering van elke stap instemt, dan zul je ook de eindconclusie serieus in overweging moeten nemen.’
‘Als je op zoek bent naar een eenvoudige, basale en goed leesbare introductie tot Advaita, dan is dit boek een geweldig beginpunt.’
‘Het boek doet zijn titel eer aan. Ook voor mensen die al enige basiskennis van Advaita hebben, kan het nuttig zijn. Een aanrader.’
Lezersreacties op amazon.com
Uit het boek:
We ervaren onszelf heden ten dage als afzonderlijke personen in een wereld van objecten. Ondanks de schijnbare dualiteit die we ervaren is de werkelijkheid volgens advaita non-duaal. Deze non-duale werkelijkheid wordt Brahman genoemd. We hebben trouwens wel het gevoel dat we iets anders zijn dan ons lichaam of onze geest. Advaita noemt ons wezenlijke zelf, dat lichaam en geest overstijgt, de Atman. En het leert dat deze Atman Brahman is, die non-duaal is.
Er is een veel geciteerde zin die Shankara’s leer zou samenvatten. Deze luidt:
Brahman satyam, jaganmithyA, jIvo brahmaivan Aparah (Shankara sprak Sanskriet en dit is het equivalent van die zin in romeinse letters.
Vertaald betekent het: ‘Brahman is de werkelijkheid;
de wereld is op zich niet werkelijk; het individuele
zelf verschilt niet van Brahman.’
Het zal u deugd doen dat dit verderop allemaal wordt uitgelegd!
Er zijn andere non-duale richtingen in de oosterse filosofie, zoals zen, het taoïsme en dzogchen. Zelfs het christendom, de islam en het joodse geloof hebben alle hun non-duale vertakkingen. Maar traditionele advaita is uniek omdat het een benadering van de werkelijkheid heeft op twee niveaus. Terwijl veel richtingen vanaf het begin, wanneer dit duidelijk tegen de intuïtie indruist, een non-duaal inzicht proberen op te leggen, accepteert advaita dat we onze ervaringen waarnemen en begrijpen als dualistisch en laat het onderricht op
dat punt beginnen (…)
Het leven is een eindeloze kringloop van verlangens gevolgd door handelingen die weer gevolgd worden door (meestal teleurstellende) resultaten (omdat we te veel verwachten). Het is een kringloop omdat we, als we het begeerde doel eenmaal bereikt hebben, het oude verlangen gauw vervangen door een nieuw en het proces van voren af aan begint. We dachten dat we gelukkig zouden zijn wanneer we kregen wat we meenden te willen – en dat is inderdaad vaak het geval. Maar helaas duurt het niet – altijd blijkt dat we ons vergist hebben in de uiteindelijke waarde ervan.
Waarom doen we dit? Omdat we het gevoel hebben dat we op de een of andere manier beperkt zijn en het begeerde object ons compleet zal maken. Dit is van toepassing op alle verlangens, van het meest basale tot het hoogst gegrepene. Maar er is slechts één verlangen dat, eenmaal bevredigd, ons de vervulling zal brengen die we zoeken en dat is het realiseren van onze ware aard. Dat komt doordat realisatie de ontdekking met zich meebrengt dat we eigenlijk onbegrensd zijn. We zijn al compleet.
De Bhagavad Gita vertelt ons dat het denken over objecten tot gehechtheid leidt en we ze dan ook willen hebben. Als we hierin gedwarsboomd worden, worden we boos. Die boosheid gaat over in waanideeën, verwardheid en verlies van redelijkheid – dan zijn we verloren.
