Documentaire in wording
Matthew Dougherty
Meer dan tien jaar geleden, toen 26 jaar oud, begon ik met een documentaire over U.G. te maken. Voordat ik ooit van hem gehoord had, kreeg ik het idee om de praktisch onmogelijke taak op me te nemen om een film te maken over een ‘verlicht iemand’. De meeste spirituele films waren of idealiserende biografieën of een soort van ontmaskeringen die me verveelden of frustreerden. Ik wilde graag een film maken die de radicale claim van spiritueel inzicht serieus nam zonder deze kritiekloos aan te nemen. Want iedereen kan wel zeggen verlicht te zijn of te leven in een staat van geen-zelf, maar ik vroeg me af of het ook mogelijk zou zijn om te zien hoe dit eruit zou kunnen zien.
Toen ik ongeveer een jaar na U.G.’s overlijden een paar video’s van hem vond op YouTube, was het alsof ik geraakt werd door een ton bakstenen. Niet alleen verpletterden zijn uitspraken de vage hoop en dwaze gedachten die ik over mezelf als zoeker had, maar ook begon er iets te kriebelen in de vorm van een film die gemaakt wilde worden. (En hoe beter kon ik de ego-dood vermijden waar U.G. onvermoeibaar naar verwijst dan door een sisyfusachtig project te beginnen!) Spoedig ontdekte ik dat er honderden uren intieme video-opnames waren van het leven rondom U.G., gemaakt door zijn vrienden. Het leek een geweldige kans om te onderzoeken hoe leven vanuit geen-zelf (wat U.G. de Natuurlijke Staat noemt) eruit zou kunnen zien, en dan in een moderne context: zonder ashram, zonder pij en te midden van de wereld. Zou het mogelijk zijn om de diepte en kracht van iemands functioneren te zien of aan te voelen door ongeveer 30 jaar oude thuisvideootjes met een lage resolutie? Mijn hoop was dat het medium film de mogelijkheid zou bieden om naar U.G. en het fenomeen verlichting te kijken zonder de afgezaagde culturele normen of veronderstelde manieren van hoe dit eruit zou moeten zien.
Omdat U.G. onvermurwbaar elke vorm van organisatie of archivering geweigerd had, reisde ik de hele wereld rond om ontelbare mensen die lang rond U.G. geleefd hadden te interviewen en zo zowel positieve als negatieve verhalen te horen. Ook verzamelde ik 500 uur video-opnames van het leven rondom hem. In de video’s wordt U.G.’s voor de vuist weg en nietsontziende intensiteit duidelijk weergegeven, maar ook zijn er momenten van intimiteit en stilte. In de interviews delen de mensen hun persoonlijke moeilijkheden, verlangens en twijfels en proberen ze hun liefde te beschrijven voor de man die liefde ontkende, evenals hun nabijheid tot wat ze begrepen dat U.G. vertegenwoordigde.
Met deze fragmentarische filmcollage hoop ik mijn steentje bij te dragen, niet om een man die claimde vergeten te willen worden op een voetstuk te plaatsen, maar om het vuur aan te wakkeren dat het mysterie dat U.G. ons zo compromisloos terugspiegelt, onderzoekt.